Scada là gì? 7 thành phần không thể thiếu của hệ thống SCADA

Trong thế giới ngày nay, khi công nghiệp và tự động hóa ngày càng trở nên quan trọng, khái niệm về “SCADA” không chỉ là thuật ngữ chuyên ngành mà còn là một phần quan trọng trong việc quản lý và kiểm soát các hệ thống tự động hóa. Vậy SCADA là gì, và tại sao nó lại đóng vai trò quan trọng trong ngành công nghiệp? Hãy cùng Hsaco tìm hiểu qua bài viết sau nhé.

Scada là gì

SCADA là một từ viết tắt trong tiếng Anh, có nghĩa là “Supervisory Control And Data Acquisition” có thể dịch là “Giám sát, Điều khiển và Thu thập Dữ liệu”. Đây là một hệ thống phần mềm và phần cứng được sử dụng để giám sát và điều khiển các quy trình và thiết bị trong hệ thống tự động hóa công nghiệp. SCADA giúp theo dõi các thông số, thu thập dữ liệu từ các thiết bị cảm biến và hệ thống, sau đó truyền tải thông tin này đến các trung tâm điều khiển để thực hiện quyết định và điều khiển quy trình sản xuất.

Phần mềm Scada là gì

Phần mềm SCADA (Supervisory Control And Data Acquisition) là một ứng dụng máy tính chuyên dụng được thiết kế để giám sát, điều khiển và thu thập dữ liệu trong hệ thống tự động hóa công nghiệp. Phần mềm SCADA giúp kỹ sư và người quản lý theo dõi các thông số quan trọng, như nhiệt độ, áp suất, dòng điện, và các thông số khác từ các thiết bị cảm biến và hệ thống khác trong quá trình sản xuất.

Phần mềm SCADA thường đi kèm với giao diện người dùng đồ họa, cung cấp thông tin dễ đọc và tương tác, giúp người sử dụng theo dõi hiệu suất hệ thống và thực hiện các thao tác điều khiển từ xa. Nó còn có khả năng ghi log dữ liệu, cảnh báo sự cố, và cung cấp các báo cáo về hiệu suất hệ thống.

Phần mềm SCADA thường được tích hợp với các thành phần khác như Remote Terminal Units (RTUs), PLCs (Programmable Logic Controllers), và Human-Machine Interfaces (HMIs) để tạo thành một hệ thống SCADA toàn diện.

Kết nối SCADA là gì

Kết nối SCADA đề cập đến quá trình liên kết và truyền thông giữa các thành phần trong hệ thống SCADA. Để hoạt động hiệu quả, SCADA cần có kết nối đáng tin cậy giữa các phần tử như Remote Terminal Units (RTUs), PLCs (Programmable Logic Controllers), Human-Machine Interfaces (HMIs), và SCADA Server.

Các phương tiện kết nối SCADA thường bao gồm:

• Cáp truyền thông:
  • Sử dụng các loại cáp truyền thông như Ethernet, RS-232, RS-485 để kết nối giữa các thiết bị như RTUs, PLCs và SCADA Server.
  • Cáp Ethernet thường được sử dụng cho môi trường công nghiệp với tốc độ truyền thông cao.
• Mạng không dây:
  • Sử dụng kết nối không dây như Wi-Fi hoặc các công nghệ mạng di động để kết nối các thiết bị trong môi trường không dây hoặc di động.
• Giao thức truyền thông:
  • Sử dụng các giao thức truyền thông như Modbus, DNP3, OPC, SNMP để đảm bảo tương thích và truyền thông hiệu quả giữa các thành phần.
• Kết nối Internet:
  • Sử dụng kết nối Internet để kết nối các hệ thống SCADA tới các trung tâm điều khiển từ xa hoặc để cung cấp dữ liệu cho các ứng dụng quản lý từ xa.

Quá trình kết nối SCADA đảm bảo rằng dữ liệu từ các điểm giám sát được thu thập một cách chính xác và an toàn, và các lệnh điều khiển có thể được truyền tải đúng đắn để duy trì và kiểm soát quy trình sản xuất trong môi trường tự động hóa công nghiệp.

Hệ thống Scada gồm những gì

Hệ thống SCADA (Supervisory Control And Data Acquisition) bao gồm nhiều thành phần quan trọng để giám sát, điều khiển và thu thập dữ liệu trong môi trường tự động hóa công nghiệp. Dưới đây là một số thành phần chính của một hệ thống SCADA:

1. RTU (Remote Terminal Unit):
   • RTU là thiết bị được đặt tại các địa điểm xa, thường gần các thiết bị cảm biến và thiết bị đo lường.
   • Nhiệm vụ của RTU là thu thập dữ liệu từ các cảm biến và gửi thông tin này đến SCADA Server.
2. PLC (Programmable Logic Controller):
   • PLC là một thiết bị điều khiển có khả năng lập trình, thực hiện các chương trình logic để kiểm soát và giám sát quy trình sản xuất.
   • Thường được sử dụng để điều khiển các thiết bị và hệ thống cụ thể trong môi trường công nghiệp.
3. HMI (Human-Machine Interface):
   • Giao diện người-máy (HMI) cung cấp một giao diện đồ họa cho người điều khiển tương tác với hệ thống.
   • Hiển thị thông tin quan trọng và cho phép người sử dụng thực hiện các thao tác điều khiển.
4. SCADA Server:
   • SCADA Server là trung tâm xử lý chính của hệ thống SCADA, nhận và xử lý dữ liệu từ RTUs, PLCs và các nguồn khác.
   • Đảm bảo việc lưu trữ dữ liệu, hiển thị thông tin chi tiết, và thực hiện quyết định điều khiển.
5. Mạng Truyền Thông:
   • Các phương tiện truyền thông như cáp Ethernet, RS-232, RS-485 hoặc giao thức không dây để kết nối giữa các thiết bị và hệ thống SCADA.
6. Cảm Biến và Thiết Bị Đo Lường:
   • Các cảm biến và thiết bị đo lường thu thập dữ liệu về các thông số quan trọng trong quy trình sản xuất.
7. Phần Mềm SCADA:
   • Phần mềm SCADA là ứng dụng chạy trên SCADA Server, cung cấp giao diện người dùng, hiển thị dữ liệu, và thực hiện các chức năng giám sát và điều khiển.

Hệ thống SCADA là sự kết hợp hài hòa giữa các thành phần này để tạo ra một giải pháp tự động hóa hoàn chỉnh và hiệu quả cho quy trình sản xuất công nghiệp.

Ứng dụng của SCADA trong hệ thống điện

Hệ thống SCADA trong lĩnh vực điện có thể được ứng dụng rộng rãi để giám sát và điều khiển các thiết bị như bơm, van công nghiệp, và cảm biến… Dưới đây là một số ví dụ cụ thể về ứng dụng của SCADA trong hệ thống điện:

• Thiết bị Bơm:
  • Hệ thống có nhiều bơm được sử dụng để đẩy chất lỏng qua hệ thống đường ống.
  • SCADA giám sát hoạt động của các bơm bằng cách theo dõi áp suất, lưu lượng, và trạng thái hoạt động. Nếu áp suất hoặc lưu lượng vượt quá giới hạn an toàn, SCADA có thể tạo cảnh báo và thậm chí tự động ngừng hoạt động của thiết bị bơm để ngăn chặn sự cố.
• Van Công Nghiệp:
  • SCADA giúp điều khiển van công nghiệp để điều tiết dòng chảy của chất lỏng hoặc khí trong hệ thống.
  • SCADA giúp theo dõi vị trí và tình trạng của van, tỷ lệ mở/đóng, và thông tin về áp suất và dòng chảy.
• Cảm Biến Nhiệt Độ và Áp Suất:
  • Cảm biến nhiệt độ và áp suất được triển khai để đo lường và giám sát điều kiện hoạt động của các thiết bị và môi trường xung quanh.
  • SCADA thu thập dữ liệu từ cảm biến để hiển thị biểu đồ thời gian thực và cung cấp cảnh báo nếu có sự biến động đáng kể.
• Hệ Thống Điều Khiển Chiếu Sáng:
  • Trong hệ thống chiếu sáng công nghiệp, SCADA có thể kiểm soát đèn LED hoặc các thiết bị chiếu sáng khác dựa trên các điều kiện như thời gian, ánh sáng tự nhiên, hoặc yêu cầu sự kiện đặc biệt.
• Máy Biến Áp và Trạm Biến Áp:
  • SCADA giúp giám sát hiệu suất máy biến áp, nhiệt độ, và dòng điện đầu ra.
  • Nếu có sự cố như quá tải hoặc tụt áp, SCADA cảnh báo người quản lý và cho phép thực hiện điều khiển từ xa.
• Quản lý Năng Lượng:
  • SCADA cung cấp dữ liệu chi tiết về tiêu thụ năng lượng của các thiết bị trong hệ thống điện.
  • Phân tích dữ liệu để tối ưu hóa sử dụng năng lượng và giảm lượng tiêu thụ không cần thiết.

SCADA không chỉ giúp giám sát các thiết bị cụ thể mà còn tăng cường khả năng quản lý và điều khiển toàn bộ hệ thống điện, từ đó tối ưu hóa hiệu suất và đảm bảo an toàn và ổn định trong quá trình vận hành.

Hsaco chuyên cung cấp giải pháp bơm, van, cảm biến xử lý lưu chất trong công nghiệp.

• Address: 275/19 Bạch Đằng, P.15, Bình Thạnh, Tp. Hồ Chí Minh
• Mail: info@hsaco.vn
• Zalo: 0933745216
• Website: https://hsaco.vn